Ralkap cozah U Than Shwe nih 2008 Phunghrampi cu ralkap uk khawhnak caah fek tein a ttial hnu ah 2010 ah thimnak a tuah i Ralkap dirhmi USDP nih 2010 thimnak teinak a hmuh colh i cozah a ser. 2010 thimnak cu Ralkap duh ning in ttialmi 2008 phunghrampi tang ah tuahmi thimnak a si caah CNF tel in tlangcungmi hriamtlai tampi nih boycott an tuah.
Cu lio ah NLD zong nih boycott a tuah ve. A si na’n caan kar lak thimnak 2012 by election ah a cuh than i thutdan seats 45 a ummi lak ah seats 43 bak teinak a co. 2010 thimnak ah Pu Zozam hruaimi Chin National Party a hnu ah Chin National Democratic Party ( CNDP ) le Pu No Than Kap hruaimi Chin Progress Party ( CPP) zong nih zeimat zet teinak an hmuh ve.
2015 thimnak lio ah Chin Party vialte an i fonh men lai ti kan ruah hna caah 2014 ah Chin Party mee pek a tthatnak kong cu Col. Solomom le Ka hawile nih mipi he tonbiaruahnak kip ah Chin Party mee pek a tha ti kan chim hna. A si na’n Chin Party i fonh cu chim lo. Chin Party tampi a karh. Chin Party ramkhel paza bak a si ti kan ruahmi Pu Ngaisak zong nih 2014 ah Chin League For Democracy (CLD) a dirh than hoi.
2015 thimnak lai te tiah ah Chin Party pawl an i fonh ti lo caah Chin mipi cu an vaivuan dih cang. Ka timi thanmi hna cu Chin Party an i fonh ti lo caah Ralkap uknak kan duh lo timi langhter nak caah NLD mee pek than ko uh tiah ka facebook cahmai ah biatak tein ka ttial than. 2015 thimnak cu tuah a si i Chin party a simi CLD,CNDP le CPP cu pakhat hmanh teinak an co ti lo. NLD nih ram pumpi landslide bak in teinak a co.
2017 caan kar lak thimnak ah Thantlang peng in Salai Ceu Bik Thawng i zuam seh law Chin Party CNDP nih teinak co seh ti kan duh tuk ko na’n a ruang tampi ruah ah Salai Ceu Bik Thawng cu hmunhma a ngah lo. Ruah lopi in Matupi in a luhmi Chin Party CLD in Salai Aung Lian nih teinak a co caah kan rak i lawmh tuk ve i lawmhpi nak ca zong ka rak ttial ve.
CNF ka pale le biaknak lei kan pale nih Chin Party an i fonh khawhnak caah biatak tein thazaang an pek hna. A hnu ah ruah lopi in Chin Party CLD, CNDP le CPP cu an i fonh. Chin mipi vialte kan i lawm tuk cio i facebook cahmai ah lawmhpi nak tampi kan ttial cio. 2019 ah Cozah lei in Chin Party pa3 fonhmi CNLD cu phung ning tein register pek an si.
2020 thimnak ah a cuh dingmi candidate min cu Salai Lairamthang nih a vun tar hna i Thantlang peng in Salai Ceu Bik Thawng min a tel hoi ti lo. Kei mah nih comment ka tuah colh i Salai Ceu Bik Thawng le Pi Chinchin Pekthang an cuh lo ahcun CNLD party an sungh bak lai ti ka ttial. Ka facebook cahmai zong ah ka ttial chih rih.
A hnu pi ah Pi Chin Chin Pekthang nih Thantlang khuanulepa nih Thantlang peng in MP i cuh ve dingin an ka fial caah ka cuh ve lai tiah a ttial tik ah ka sahduhthah a tling tiah ka rua ve i kaa lawm kho tuk. A si na’n Salai Ceu Bik Thawng min bel a tel kho ti lo i ka lung ttha lo ngai. Ka hawile tampi nih 2020 thimnak zei Party dah mee pek ah a ttha tiah an hal tik ah Chinram ahcun Chin Party mee pek a ttha tiah ka leh dih hna. Ka rian ttuan hoi Mino upa nih CNLD MP tiah an kan auh beh. CNLD Policy Manifesto zong ka rel i ka duhmi a tam ngai.
A si na’n tulio ah CNF tanh duh lo pawl nih Chin miphun ka dawt caah Chin Party ka tanh a timi ka hmuh hna tik ah ka zumh kho bak hna lo. CNF caah thazaang zong a chuah duh bal lo mi nih Chin miphun ka dawt caah Chin Party ka tanhti cu a ramkhel ruahnak a dik tak tak hnga maw? India, Malaysia le Australia ah ka tongmi thil a tam ngai cang. Chin mi cu kaa lawng in Miphun a dawmi kan tam tuk rih.
Chin Party na tanh ahcun CNF cu na tanh ve bak ding a si lo maw? Kan chim ko ahcun CNLD nih Chin Miphun covo kan lak than an timi khi 100% a si kho lomi a si. An khuaruah ning cu ka uar ngai. Chin miphun covo a la kho tak tak ding CNF a kalpi mi NCA lam in Chin Miphun covo le tlangcungmi covo lak tthan khawhnak a si. Party ramkhel thimnak luh in kan covo vialte hi lak than kho siseh law CNF nih National Politics le National Revolution hi a tuah hnga lo.
CNF cu Party Politics ”Party Ramkhelnak” rian a ttuanmi asi lo. Phun dangin chim ahcun, Rampi i thimnak ah luh ve in M.P hmunhma, Vuanci hmunhma, nawl ngeitu hmunhma ah luh aa timmi asi lo. CNF a hmuitinh ngan bik cu Chin miphun kutchung ah ”Mah tein khuakhaan lairel khawhnak nawl” ”Mah tein i uk khawhnak nawl tlamtling tein ngeih khawh” le Dotla a simi Federal Democracy ramkawmh ser ” timi National Politics ”Miphun ramkhelnak” a ttuanmi bu tu asi.”
Nawlngeihnak tlamtling Chin mipi kut ah a phaak ni khi CNF a rianpi a dih ni cu asi lai.
CNF cu Party Politics ”Party Ramkhelnak” rian a ttuanmi asi lo. Phun dangin chim ahcun, Rampi i thimnak ah luh ve in M.P hmunhma, Vuanci hmunhma, nawl ngeitu hmunhma ah luh aa timmi asi lo. CNF a hmuitinh ngan bik cu Chin miphun kutchung ah ”Mah tein khuakhaan lairel khawhnak nawl, Mah tein i uk khawhnak nawl tlamtling tein ngeih khawh le Dotla a simi Federal Democracy ramkawmh ser ” timi National Politics ”Miphun ramkhelnak” a ttuanmi bu tu asi.”
Nawlngeihnak tlamtling Chin mipi kut ah a phaak ni khi CNF a rianpi a dih ni cu asi lai. Mah hi kei mah ka dirhpi mi a si.
Credit: Pawlung Thawng Thangnget
Leave a Reply