Lautu Miphun dihlak Sinah Theihternak Cakuat (Open Letter to all Lautu People) by Rev. Dr. Samuel Ngun Ling “Lautu” Min Dirpi a Herhnak a Ruang (10)Lautu” cu Kawl cozah nih an cohlanmi miphun 135 chungah aa khumh cangmi kan miphun min asi. “Lutuv” timi cu kan cozah nih a cohlanmi miphun min asi lo. Kawlram tuanbia le Laimi kan tuanbia a hramthawk in tuanbia tialtu hna nih an tialnak cauk poahpoah ah “Lautu” timi min long an hman. “Lutuv” timi a um bal lo. Vulei nih a kan hngalhnak min asimi “Lautu” cu kumzabu tampi kan rak hman cangmi asi caah a tute ah mah duh poh in thlen khawh phung asi lo.
Midang nih a kan nehsawh kho. “Zomi” zong nih Chin kha “Zomi” ah thlen annih zuam nain a tu tiang an thlen khawhlonak kha kan fimnak ah kannih lak ding asi. Lautu ram Hnaring khua ah kumkhat hrawng khua a raksami, Lautu holh zong a thiam ngaimi American miphun minung kong dothlatnak lei thiamsang Anthropologist Dr. F. K. Lehman nih a tialmi cauk “The Structure of Chin Society” chungah “Lautu” kong a tial tikah “Lutuv” biafang a hmang lo, “Lautu” timi long a hman. Amah hi Lautu holh a thiammi asi nain Lautu kha “Lutuv” ah na thlen awk asi a ti bal lo. “Lautu” miphun nansi a kan ti ko.
Kan Lairam uknak lei ah mifim kan ram hruaitu ah kan hmanmi hna tu lio min ngei asi mi hna, Pu Lian Uk, Pu Lian Hmung Sakhong te hna le Laimi tuanbia tialtu lakah min ngei Pu Chawn Kio te hna nih Laimi phun tuanbia an tialmi cauk chungah “Lautu” timi long an hman. “Lutuv” timi bia ahohmanh nih an hmang bal lo. Vulei cung uknak lei ah a sangbik zung kan ngeihmi United Nations nih a chuahmi Chin Ethnic Groups kong an tialnak poah ah UN nih a theipi mi min cu “Lautu” asi. “Lutuv” cu a hngalh hrimhrim an hngalh lo. Lautu” timi cu kanmah tlangcung Lautu miphun long siloin rawn Laimi (Asho Chin) lak zong ah Lautu timi phun an um ve.
Kan theihmi hna zong tampi an um. Anmah zong hi Lautu tiah auh ansi ko. “Lutuv” tiah an au bal hna lo. Vulei le kan ram cozah nih a cohlanmi min “Lautu” hman duh lo in “Lutuv” kan hman ahcun kawlram cozah nih a cohlan lo mi “Rohingza” miphun bantuk cohlan lo mi miphun ah kan tla sual lai caah kan caah tih a nung tuk. Cozah hnatlak lomi min kan hman ahcun cozah theihpi lo mi miphun ah kan can khawh caah “Lutuv” cu hman hrimhrim ding asi lo. Lautu miphun nih kanmah le kanmah kannih auhnak cu “Lotu, Lutu,” ti bantuk long hi asi. Kan aw chuahmi ah “V” aw kan telh bal lo. “V” kan telh tikah kan lautu holh tein kannih auhnak aw chuah a danter long siloin Greek holh le Latin holh bantuk aw kha a chuahter caah “Lutuv” a hmangmi cu Lautu holh a hrawktu nansi lehlam.
Mi zapi nih a aw chuah zong thiam asi lo pin ah kan min hrimhrim kha a hrawh ngaingaimi asi caah hman ding hrimhrim asi lo. Kum le zaa in rak hman cangmi miphun pakhat min kha mizapi ruahnak le hnatlaknak hal hmasa zong um lo in mitlawmte asimi committee pakhat le Khrihfabu pakhat menmen nih miphun min kan duhpoah in kan thlen khawh phung asi lo. Miphun min cu kan zapi min asi. Bu pakhat nih aa ngeihmi min asi lo. Cozah nih nawlpeknak um lo in mah le mah duhnak in thlen khawh phung asi lo. Zeicahtiah min cu uknak lei (politics) he aa pehtlaihmi asi. “Lutuv” min hman a duhmi hna cu Lautu miphun kan tuanbia a thawk kaa in kan rak hman cangmi min “Lautu” timi tuanbia chungin chuah a duhmi ansi tinak asi.
Khirhfabu pakhat chungin bu thar dirh a duhmi bantuk ansi caah Lautu miphun a kan funtu siloin a kan thentu lehlam ansi. Kan tuanbia le kan min amah tein tuanbia ah a um ko mi, zeihmanh zong harnak a kan pe lomi min kha kan thlen tikah mi vialte a kan tawitam tu le a kan buaiter tu lehlam asi. Cu caah Lautu miphun a dawmi kan si taktak ahcun hi bantuk a herh lo mi thil hi kan chuahpi awk asi lo. Cu ruang ah, Vulei le kan cozah pi zong nih a cohlanmi kan min hlun le kan tuanbia min, “Lautu” ahhin kan zaapi lungkhat tein kan dir ding hi a hmanmi le a tha bik mi lam cu asi.
Leave a Reply