Tulio Zawtnak Ruangah Sianginn Kei Mi Hna Cu

COVID -19 le Australia International Students Salai Za Thawng (Australia) Nihin ah vawleipi a hninh i ram 200 tlukah a phan i 2 million tluk an zaw cang i 58000 tluk an thi cang ti theih a si. Hi zawtnak hi Dec 08,2019 Wuhan, China ram in aa thawkmi a si cu theih dih a si. Cu zawtnak cu vawlei pumpi a cul tikah Chinmi tampi nih International Students Visa in kan phaknak Australia ram tiang zong a phan tikah Internation students tampi cu thinphang thlalau ngaiin kan um cuahmah. Chinmi International Students pawl riantuan kho loin kan um. Sihmanhsehlaw rami ca lawngah,

Australia cozah nih a tuaktanpiak hna i students visa le a dangdang visas in a ra mi caah tuaktanpiak um loin an i zohkhenh khawh lo ahcun kir ko hna seh ti tu a si tikah Australia kalnak leiba, sianginn man kongah siseh inn man le ei man kongah lungrehthei, thindomh le vansangau in kan um cuahmah lio a si. Australia ram cu ramttha le cozah tha a si tikah ngaichiat lakah a rammi an tuar lai sian loin cozah nih a si khawh tawkte aa zuam i bawmhnak tete a pek. Nain a bik in tutan kan tonmi kongkau he pehtlaih in international students caah hin a fak khun in kan ruah cio mi a si.

International Students ti cangka in a min cu ngan tuk in ruahmi a si nain kanmah laimi caah cun sifak santlailo tete nih thathnem duh ah sianginn kai pah in chungkhar caah thathnemnak kan chuahpi phum hnga maw tiah phak cio a si i kan ruahnak ah cun kanmah Chinmi lawngin 300-400 tluk hi kan si lai ti tuak a si. Hawi ramdang nih cun an ngeihmi phaisa in fimthiamnak cawn ah an panh lioah kanmah Chinmi cu fimthiamnak nakin chungkhar khuasaknak hmuitinh deuh in thathnem duh ah Australia kal cio a si. Nain tutan vawlei nih a tonmi COVID 19 hi kanmah Chin mi lawng si loin ramkip in student visa in a phanmi vialte zong thinphang thlalau ngai le lungrethei ngaiin um cuahmah a si.

Hi zawtnak kong he pehtlaih in Australia cozah nih phung a chuahmi cu lengchuah lo ding, thihnak ton tikah minung 10 cung um ngah lo i nupi/va ngeih tikah minung 5 cung a ngah lo ti a si pinah minung 2 cung um tti a ngah lo ti a si. Cucaah Australia company tam deuh cu khar a si tikah riantuantu tampi cu tian in dinhter a si cuahmah. Cucaah Australia cozah nih hi zawtnak dohnak caah $320 billion hman dingin a suaisam. March 12,2020 tiangah $17.6 billion hi cu riantuan lomi le company ngeitu hna caah a pek cang. March 19 tiangah $90 billion hi mipi hmanmi Bank caah a pek.

March 30,2020 tiangah riantuan lomi caah 130 billion a hman. A fawinak in kan chim ahcun Coronavirus ruangah rian dinhter mi hna caah Australia coazah nih a rami caah biatak tein rian a ttuan. Nain April 3,2020 ah Australia hruaitu bik Prime Miniter Scot Morrison sinah International Sudents Visa le a dangdang in a rak tlawngmi caah biahalnak an tuah tikah a lehmi hna cu “ Australia an rat hlanah hin biakamnak an rak ngeihmi cu thla 12 chung cu keimah tein sianginn kaa kaiter lai timi a si caah an in kamhning tein rian an ngei lo zongah an phaisa ngeih ia mi in an in kaiter awk a si. Anmah tein an in kaiter khawh lo ahcun tu hi anmah caah an ram ah kirnak caanttha a si” tiah a leh hna. A

peh rih mi cu Permanent Resident le Citizenship caah hmaithlak in riantuan an timh i visa dangdang le international student visa in a rami caah bawmhnak a um lonak kong cu a chim. Cu tikah international student kanmah Chinmi lawng si loin miphun dang le ramdang in a rak phanmi tampi lungretheih in um cio a si. Australia ah internation students visa in 500,000 renglo chungah COVID 19 ruangah 500,000 tluk reng rian loin an um lai tiah ruahdomh a si. . Riantuantu nih rian kan ttuan khawh lo tikah hman te dingah a chiahmi Superannuation belte kha thla 12 cung Australia ah a um cangmi hna nih lak khawh tthan a si .

Cucaah organization dangdang hna nih international student ca zongah bawmhnak tete na pek awk a si tiah duhnak an langhternak le cathanh an chuahnak tete zong hmuh khawh a si. India minung hna cu Australia Indian Embassy nih biatak tein a ttanhpi hna nak zong hmuh khawh a si.Nihin tiangah cun sianginn khar a um lo caah online in sianginn kai cio a si ko caah sianginn man cu pek tthiam tthiam a si rih. Mi tam deuh riantuantu cu dinhter a si tikah phaisahmuhnak um ti lo nain  sianginn man le inn le ei man pek tthiam a si tikah lungrethei ngaiin um cio a si.

Hi zawtnak hi that lei panh loin zual lei a panh tikah zei tiang dah riantuan loin kan um rih lai i phaisa hmuh loin kan um hnga ti tuak ah lung a dongh caan minung leiin a um ko. Chin mi cu ramdang bantukin ngeih ruangah Australia rat si loin phaisa hmuhnak deuh ah kan rat tikah zan ih zong merem kho hrim lo. Nain mah tein aa kaiter kho lomi cu nan tlung hrim lai ti kha a silo. Kan Baibal chungah kan hmuhmi cu nan caah ka tinhmi cu keimah lawng nih ka hngalh, cucu nan caah vanchiatnak si loin hmailei ruahchannak tu a si a ti bantukin nihin kan tonmi thil hi lungdonghnak in ruat loin Pathian nih kan caah a that leiin a kan tinhpiak mi a um ti tu kha fakpi kan ruah dingin ka duh ko.

Pathian aa bochan mi hna caah Pathian a kut a tawi bal lo. Nihin kan harnak le kan lungretheihnak hi hmailei Pathian thatnak le khuaruahhar Pathian a sinak kan hmuhnak tu a cang te ko lai. Zei tikah hmanh ah lungdongh hin lo tein Pathian sin tu ah thlacam ko u sihlaw nikhat caankhat ah cun teinak kan phaknak tiang.