Tutan Cu AA Le Kawl Ralkap An Buai Ngai

Chin miphun chungin kum nau deuh kan Politician pawl lakah mipi nih kan uah ngai mi Salai Van Lian Thang nih tu lio AA le Tatmadaw I kahnak he pehtlai in a chimhmi hi a hman ngai ngai mi an si. KIO le Tamadaw fak ngaiin I kahnak in Laiza Conference a hrin. Cun nih NCCT ahrin ,Cun nih NCA ahrin, Cun Nih  Union Peace Conference lamthluan a hun ser. Tu lioah NCA lenglei ah EAOs 80% hrawng an um rih. U Thein Sein Chanah AA, TNLA , MNDAA nih NCA minthut an duh ko nain an rak thuhter duh lomi hna kha kan buainak a hrampi cu asi ko I a poi cemmi asi.

Tutan AA le Tamadaw fakpi in I kahnak nih thei par pahnih a chuahpi ding khi saduh ka that ngai. Tutan AA le Tamadaw fakpi in I kahnak nih thei par a chauhpi ve ko lai, Federal le Democracy a hmanmi kan hmuh khonak lam zong an si ko lai. Kum 70 leng kawl pennak a dih caan a phan ve cang. AA he peace talk a chuapi lai, NCA minthu rih lomi hna EAOs 80% nih peace process lampi chung an hnu zawh khawhnak. Chin miphun hna I tthangphawknak (nationalism spirits) a chuahter ding khi asi.

Hi AA le Tamadaw I kahnak hi AA mw kan ral deuh ? Tamadaw mw kan ral deuh ti mi hman a theih ri lo mi nih bia deuh bia kan chimh cang.Tamadaw nih AA an kahnak a ruang hi Chinmi a kan bomhmi zong asi lo, an rian an tuan mi tu asi. CNA /CNF nih a tu tho in AA zong a do zawhzawh ding kan si lo, Tamadaw za do zawhzawh ding kan si lo, kan caah a him deuh lai tiah kan ruah ning teiin kan I van thiam tu a hau.

Politics ahcun kan caah zungzal ral an um lo tihmi hi remnak kan serh lai Politics vialte nih ti kha a fiang ter ko. Anawratha 1044 in Kawl tuanbia aa thawh. Voikhat nak (1) Anawratha nih Mon le Shan cu a tuk i lak, 1044-1077 tiang kum 33 a uk. Voihnihnak (2)  Bayinnawg nih Manipur, Shan, Mon, Karen, kaya, Chiang Mai, Ayuthya, Thailand a tuk I lak, 1552-1581) tiang kum 29 a uk. Voithumnak (3) Alawngpaya nih  Assam, Kachin, Shan, Karen , Bangkok cu atuk I lak, 1752-1760) tiang kum 8 a uk.

Hi hna nih hin Pawngkam ram hna cu fei le nam in tuk in an rak lak. Pura le Milen kha a hnuai colh, an hmenchuhnak caah asi. Hi Pengnak Pathum hi 841 kum a rua. Anawratha (1044 in aa thawhin  Thibaw ( 1885) in an dong. Mirang nih h pennak cu an hrawhpiak cucaah an lung a fak tuk. Kumtin Tamadaw Ni ah cucu  an phuan tawn.

Mirang kut tangah 62 an um hnu ah. Gen Aung Sang nih Hriaman ,Tanbo le Vainam thlir lo in, Hmurkha in Shan, Kachin , Chin le Kareni ram cu 1947 ah a lak dih. Hihi ni tiang ahcun 70 leng a kal cang. KIO, AA hna hi tuanbai a tial tu an si te lai ko lai. Fakpi in an do thil tampi an thlen ko lai..